آن بخش سفت و محکم ساقه درخت که در زیر پوست درخت است را چوب می نامند. بافت کلی چوب هم از ساختاری آوندی برخوردار است. چوب در زندگی ما کارکرد های متفاوت و البته زیادی دارد.
اگر بخواهیم به مهم ترین کارکردهای آن اشاره کنیم، می توانیم به استفاده چوب در خانه هایی ویلایی، کلبه هایی چوبی و یا در دکوراسیون داخلی خانه همچون کمد، کابینت و بوفه اشاره کنیم.
این امر کاملا طبیعی است با وجود مصرف بالایی که چوب در زندگی ما دارد، باید به حفظ و نگهداری آن در مقابل حشرات و موریانه بپردازیم.
آسیب زننده ترین این حشرات به چوب، موریانه و حشرات چوب خوار هستند. اگر این حشرات به وسایل چوبی حمله کنند، آثار مخربی را بر روی وسایل چوبی به جا می گذارند.
دسته بندی انواع آفات
آفت های که به چوب و وسایل ساخته شده با آن، آسیب می زنند، عبارتند از:
موریانه
مطمئنا نام موریانه را شنیده اید و می دانید که این موجود علاقه زیادی به چوب برای ادامه حیات و زندگی خود دارد.
در بعضی مواقع موریانه ها قبل این که درخت را قطع کنند، برش دهند و بعد به ساخت لوازم چوبی بپردازند، در داخل چوب لانه گذاشته است. در این زمان موریانه به راحتی تمامی وسایل چوبی را نابود می کند.
این حشره به اندازه ای موذی است که سال ها در زیر بنای ساختمان لانه می گزیند و به تخریب آن می پردازد، زمانی که ساختمان نابود شد تازه ما متوجه حضور آن می شویم. موریانه ها از روشنایی و نور متنفرهستند و به همان اندازه به تاریکی علاقه مند می باشند.
یک نوع تقسیم بندی موریانه، براساس رنگ موجود است که موریانه به رنگ های سفید، سیاه و قهوه ای تقسیم بندی می شود.
در تقسیم بندی دیگری، موریانه را به موریانه های چوبی و موریانه های زیر خاکی تقسیم بندی می کنیم. البته این موریانه چوبی را نیز در دو دسته: موریانه چوب تر و موریانه چوب خشک قرار می دهیم.
در مورد موریانه های زیر خاکی باید بگوییم که این نوع از موریانه خیلی موذی و خطرناک است، زیرا که آن ها در پایه درخت شروع به لانه گزینی می کنند؛ در جهت تغذیه و به مرور پی بنا را نابود می کنند.
تحقیقات انجام شده در مورد گونه های موریانه نشان می دهد که موریانه ها بیش از ۲ هزار نوع هستند و نیمی از آن ها چوبی می باشند.
سوسک چوب خوار
در بخش قبل از موریانه نام بردیم به عنوان مشهور ترین آفت و نابود کننده چوب، در این بخش به گونه ای از سوسک ها اشاره می کنیم که در چوب نفوذ می کنند و آن را نابود می نمایند.
سوسک شاخ دار و سوسک آمبروزیا وارد چوب های تر و خشک درختان سوزنی برگ یا پهن برگ می شوند، سوراخ هایی را درون این درختان ایجاد می کنند که این سوراخ ها مکانی برای رشد قارچ و دیگر حشرات می شود، این امر باعث شده که خیلی آرام آسیب هایی به درخت وارد شود.
سوسک چوب خوار آنوبیوم که در زبان عامیانه به آن سوسک مبلمان می گویند، نمونه دیگری از سوسک های مخرب چوب است. این سوسک در مناطقی با آب و هوای سرد، معتدل و در نواحی پایه و بدنه مبلمان و میز زندگی می کند.
این سوسک بالغ درون چوب تخم می گذارد و سال های زیادی طول می کشد تا لارو آن به یک شفیره تبدیل شود. این سوسک در هر بار تخم گذاری در حدود ۵۰ تخم می گذارد.
نوع دیگری از این سوسک های مخرب چوب، سوسکی است که در مناطق گرمسیری زندگی می کند، نامش سوسک پودر کننده چوب است. این نوع سوسک در درختان پهن برگ به حیات خود ادامه می دهد. نکته قابل توجه در مورد آن طول عمر کوتاهی است که نسبت به سوسک های دیگر دارد و بیش تر از یک سال عمر نمی کند.
زنبور چوب خوار
زنبور چوب خوار یا سیرکس، نوع دیگری از حشراتی است که به راحتی چوب و سازه های تولید شده با آن را نابود می کند، می باشد.
در دوران لارو و بلوغ؛ این زنبور ها خیلی راحت به عمق چوب وارد می شوند. این ها برای ادامه حیات به رطوبتی ۱۵ درصدی نیاز دارند که برای نابودی این حشره باید محیط را کامل سم پاشی نمایید و چوب هایی را که به تازگی برای ساخت سازه های چوبی قطع کرده اید، استریل و ضد عفونی کنید.
نحوه تشخیص چوب سالم و آفت زده
افرادی که کار شان در ارتباط با چوب است، در طول سال الوار ها و چوب های زیادی را تهیه و استفاده می کنند.
حال راه تشخیص چوب سالم از چوب آفت زده چیست؟ در این زمینه چند نکته را باید مورد توجه قرار دهیم.
اول این که درخت را در طول همه فصل های سال قطع می کنند، برای خرید بهتر است به سراغ درختانی برویم که در فصل زمستان قطع شده اند.
دومین مورد نوع درختی است که آن را برش داده اند؛ در مقابل حشره موذی مقاوم ترین نوع درخت، درخت نراد است.
حال شما چوب را خریداری کرده اید و متوجه شدید که چوب شما حاوی حشرات مخرب است، برای رهایی از آن راهی جز سم پاشی با نفت، گازوئیل و سم های شیمیایی مخصوص و البته یک محلول غلیظ آب نمک ندارید، با این کار حشرات درون چوب تماما نابود می شود.
همچنین در استفاده از حشره کش ها بایستی مطابق راهنما، عمل کنید.
راهکار های پیشگیری از آفات چوبی
یکی از راه های پیشگیری از وجود حشرات تخریب کننده چوب؛ استفاده از بتن و سیمان در هنگام ساخت منزل می باشد. این مواد آن قدر سخت هستند که حشرات زیر خاکی نتوانند در آن نفوذ کنند.
اگر علاقه دارید که سازه شما با چوب ساخته شود؛ در محیط مرطوب خانه خود را بنا نکنید زیرا حشرات به محیط های رطوبتی علاقه مند هستند.
در نقاطی که احتمال وجود موریانه یا هر نوع حشره دیگری را می دهید، در هر مرحله از ساخت، خاک را با مواد شیمیایی ضد عفونی کنید.
